Akım Transformatörlerinin % Hata Oranı (Sınıfı) Ve Çevirim Oranları Nedir?

FederalElektrik

Alçak Gerilim Şalt Ürünleri Üreticisi
MB Üyesi
Kayıt
29 Temmuz 2019
Mesajlar
22
Tepkiler
3
Yaş
28
Meslek
Alçak Gerilim Şalt Ürünleri Üreticisi
Üniv
Sakarya Üniversitesi
Merhabalar,
Elektrik üzerine yazılar yazarak alan ile ilgilenen insanları bilgilendirmek amacıyla teknik yazı dizileri tekrar sizlerle.

Yazı: Akım Transformatörlerinin % Hata Oranı (Sınıfı) Ve Çevirim Oranları Nedir?

Akım Transformatörlerinin % Hata Oranı (Sınıfı) Ve Çevirim Oranları Nedir.png


Akım Transformatörlerinin % Hata Oranı (Sınıfı) Ve Çevirim Oranları Nedir?

Enerji hatlarından ve elektrik devrelerinden geçen akımı, ölçü aletlerinin, sayaçların, rölelerin ve benzer teknikle çalışan diğer aygıtların zarar görmeden ölçebileceği seviyeye indiren ve bu cihazları yüksek akımlara karşı izole eden devre elemanlarına akım transformatörleri denmektedir.

Akım transformatörleri, primer sargılardan geçen AC akımı çevirme oranı doğrultusunda sekonder sargılara aktarmaktadır. Bu sayede yüksek akım değerlerinin ölçme cihazları tarafından ölçülebilir bir değere indirilmesini sağlamaktadır. Akım transformatörlerinin seçiminde birçok parametre göz önünde bulundurulmaktadır. Bu parametrelerden ilki doğal olarak primer akımı ve çevirim oranıdır. Örnek olarak 400/5A etiket değerine sahip bir akım transformatörünün, primer sargılardan geçen akımın 80’de 1’ini sekonder sargılarına aktaracağı anlamına gelmektedir. Yani akım transformatörünün tam yükte primer sargıları 400A’da yüklendiğinde sekonder sargılarından 5A geçmektedir. Benzer olarak, primer sargılarından 240A geçtiği durumda çevirim oranına göre sekonder sargılarından 3A akım geçecektir.

Ancak bu çevirim oranları idealde bu şekilde olmaktadır. Primer sargılardan geçen elektrik akımı sekonder sargılara aktarılırken belirli bir hata payı ile aktarılmaktadır. Bu hata hem akımın genliğinde hem de faz açısında olmaktadır. Bu hata oranları, akım transformatörlerinin % hata oranı (doğruluk sınıfı) olarak adlandırılır. Bir akım transformatörünün sınıfı (doğruluk sınıfı), primerden anma akımı geçerken, sekonder akımının olması gerekenden % olarak, en fazla ne kadar sapabileceğini ifade etmektedir. Bu sapmalar (+) veya (-) yönde olabilmektedir. Doğruluk sınıfı, akım transformatörlerinin tiplerine göre yani ölçü veya koruma tipi olmasına göre değişiklik göstermektedir. Ölçü tipi akım transformatörlerinin doğruluk sınıfları 0.2,0.2S,0.5,0.5S,1,3 ve 5 olabilmektedir. Bu değerler, akım transformatörü %100 yüklü durumdayken akım genliğinde yapacağı maksimum hatayı belirtmektedir. Örnek olarak doğruluk sınıfı “1” olan akım transformatörünün primerinden anma akımı geçerken, sekonder sargılarından sekonder anma akımının %99’ u ile %101’ arasında bir akım geçmektedir. Yani sekonder akımı 5A ise, bu durumda sekonder sargılarından geçecek akım 5 x %99 = 4,95A ile 5 x %101 = 5,05A arasında olacaktır. Bu değerler akım transformatörünün hata oranından kaynaklanmaktadır. Oran ile ilgili hatalar, primerden geçen akım miktarına bağlı olarak değişmektedir. Yine aynı örnek üzerinden gidilecek olursa; doğruluk sınıfı (class) “1” olan akım transformatörünün primerinden:
  • Anma akımının %10-19’u geçerken hata %2
  • Anma akımının %20-99’u geçerken hata %1.5
  • Anma akımının %100-120’si geçerken hata %1 olmaktadır.
Yani, akım transformatörü doğruluk sınıfını tam yükte %100 veya %120 yükte sağlamaktadır. Bu sebepten dolayı akım transformatörlerinin beyan edilen hata oranlarını yakalaması ve ölçü aletlerine hatalı ölçümlerin yansımaması için primerin anma akımında ya da anma akımının 1,2 katında yüklenmesine özen gösterilmelidir.

Federal Akım Transformatörleri 30A – 4000 A anma akım aralığında baralı ve pencereli (barasız) seçenekleri ile kullanıcılara sunulmuştur. Kullanıcı ihtiyacına göre farklı amperlerde 2,5 VA – 40 VA anma güç aralığında 0.2, 0.2s, 0.5, 0.5s hata sınıflarını sağlamaktadır. Kullanıcı talebine göre 1,3 ve 5 hata sınıflarında özel üretim yapılabilmektedir. Federal Akım Transformatörlerinde sekonder akımı standart olarak 5A olup, kullanıcı talebine sekonder akımı 1A olarak üretilmektedir. Ölçü akım transformatörlerinde güvenlik katsayısı (doyma katsayısı) Fs<5 olarak beyan edilir. Akım transformatörleri 30x10mm … 125x58mm bara boyutlarına ve Ø31 … Ø125 kablo çaplarına uygun olarak üretilmektedir.


Ürün kataloğumuzu inceleyin;
Linki görmek için izniniz yoktur Giriş yap veya kayıt ol.


Aklınıza gelebilecek tüm soruları sorabilirsiniz. Cevaplandırmak konusunda memnun oluruz.

Saygılarımızla;
Federal Elektrik
 
Yukarı Alt