Güneşin yaşını nasıl hesaplarız?

İbrahim Güzelkaya

Yetkili Kişi
MB Üyesi
Kayıt
9 Şubat 2015
Mesajlar
29
Tepkiler
36
Yaş
28
Merhaba arkadaşlar, belki önceden duymuşsunuzdur Güneş'in yaşına dair bilim adamları bazı açıklamalarda bulunur, mesela Güneş'in 5 milyar yaşında olduğu ve 5 milyar daha varlığını devam ettireceği yönünde vb. açıklamalara sıkça rastlanır. Bunu hesaplamanın aslında oldukça kolay bir yolu vardır, aynı zamanda bu sadece Güneş değil bütün yıldızlar için geçerlidir. Buna geçmeden önce yıldızlar hakkında biraz bilgi verelim.

Yıldızlararası bulutlar denilen gaz ve toz bulutundan oluşan yapılar galaksinin etrafında dolaşırken aynı zamanda kütleçekimin etkisiyle kendi içlerine çökerler ve uzun bir süreçle yıldız şeklini alırlar ve kendi enerjilerini üretmeye başlarlar. Bir yıldızın ömrü çekirdeğinin kütlesine bağlıdır diyebiliriz. Yıldızlar kendi enerjilerini çekirdeğindeki bir dizi nükleer reaksiyon sonucu üretir. Çekirdekte bulunan hidrojen atomları yüksek basınç ve sıcaklıkla füzyon reaksiyonları dediğimiz olayla helyum atomuna dönüşür. Oluşan helyum atomunun her biri dört hidrojen atomunun kütlesinden %0.7 daha küçüktür. İşte bu fark gamma ışınları pozitron ve nötrino parçaçıkları ve bunların kinetik enerjileri olarak çekirdekten Güneş'in atmosferine oradan da uzaya sarı ışık olarak çıkar. Çekirdeğindeki hidrojen kütlesinin bolluğu da üretebileceği enerji miktarını belirler. Bir kütlenin enerjisini de Einstein'in meşhur E=mc^2 formülüyle bulacağımızı da hatırlayalım.

Yıldızın sahip olduğu kütlenin ne kadarlık kısmını enerjiye dönüştürebileceğini belirleyerek onun yaşını belirlemeye bir adım daha yaklaşıyoruz. Güneş'i örnek verecek olursak Güneş toplam kütlesinin %10 kadarı çekirdekten oluşur. Bu da yaklaşık olarak 2*10^32 gramdır. Yani toplam kütlenin %10 kadarı ve onunda %07 kadarlık kısmı Güneş'in ömrü boyunca sahip olabileceği enerjidir ki o da 0.0007 mc^2 olur. Çekirdeğin kütlesi burada m oluyor ve kütleyi 0.0007c^2 ile çarparsak Güneş'in toplam enerjisini 1.4*10^51 erg olarak buluruz(1 joule 10^7 erg). Güneş saniyede 4*10^7 erg oranında enerji tükettiğinde bu enerji Güneş'e yaklaşık olarak 10 milyar yıl olarak yetecektir. Buradan anlaşılacağı üzere bir yıldızın çekirdek kütlesi başka bir değişle sahip olduğu hidrojen miktarı enerjisini ve buna bağlı olarak yaşını belirler.
 
Yukarı Alt