Ana SayfaAstronomi ve AstrofizikKara Deliklerden Kaçabilir miyiz

Kara Deliklerden Kaçabilir miyiz

Kara deliklerden kaçmak günümüzde pek mümkün gözükmüyor. Bunun nedeni kara deliklerin çekim kuvvetinin ışığın hızından daha fazla olmasıdır. Kara deliklerin kara olmasının nedeni de budur çünkü ışık bile kara delikten kaçamaz. Peki, size daha ilginç bir bilgi vereyim mi? Kara delikler bir tür uzay-zaman yırtığı olabilir. Nasıl mı? Einstein’ın ünlü görelilik teorisini bilmeyen yoktur. Albert Einstein bu teoriyi anlatırken bir çarşafın ortasına bir bowling topu ve farklı büyüklüklerde bilyeler bırakmamızı söyler.

kara delik

Kütlesi en fazla olan bowling topu çarşafın en ortasına yerleşecektir ve uzayı bükecektir. Diğer toplar ise bükülen uzayda oluşan kestirme yolları izleyeceklerdir. Bu durumu kara deliğe uyarlarsak yoğunluğu sonsuz bir cismin bir anlamda kütlesi de sonsuz diyebiliriz (ölçülemeyecek kadar fazla miktarlara sonsuz diyoruz). Öyleyse sonsuz bir kütle uzayı sonsuz miktarda büker ve belki de uzay-zamanın dokusunda delik açabilir. Sonuç olarak kara delik enerjiyi bildiğimiz evrenin dışına aktarabilir böylece enerjinin korunumu yasasını da ihlal etmemiş olur. Tabii ki bunlar sadece bir varsayımdan ibaret, henüz gerçekleri tamamen bilemiyoruz.

Kara delikler hiç şüphesiz son zamanların en esrarengiz cisimleridir. Peki kara delikler nasıl oluşur? Karadeliklerin oluşması için birkaç farklı yol mevcuttur. Bu yollardan birincisi yıldızların çökmesidir. Bir yıldızın iç basıncı kendi kütle çekimini yenemediği durumda yani kütle çekim kuvveti elektromanyetik ve diğer kuvvetlere baskın çıktığında yıldız çökmeye başlar. Bu durumda yıldızın çökmesi karadelik oluşumuyla sonuçlanır. Galaksilerin çoğunun merkezinde bulunan devasa kütleli karadelikler büyük ihtimalle bu şekilde oluşmuştur.

Günümüzde, karadeliklerin oluşmasına yetecek kadar yüksek yoğunluklar sadece yıldızlarda mevcuttur. Fakat büyük patlamadan (big bang) kısa bir süre sonra evrenin çeşitli bölgelerindeki yüksek yoğunluktaki bölgelerde de karadeliklerin oluşmasına sebep olmuş olabilir.

Peki ya bir kara deliğin içine düşersek ne olur? Cevabı basit, kütle çekim kuvveti sizi çok hızlı bir şekilde kara deliğin merkezine yani bir uzay-zaman tekilliğine doğru çeker ve bu durumda ayağınıza uygulanan çekim kuvveti başınıza uygulanandan daha fazla olacağından boyunuzun uzayacağı ve aynı bir spagettiye benzeyeceğiniz tahmin ediliyor.

Ama siz tüm bu eğlenceli şeyleri yaşarken dışarıdan bakan bir gözlemci sizi olay ufkunda asılı görecektir, bunun nedeni ise kütle çekim kuvveti arttıkça sizin zamanda çok daha yavaş hareket etmenizdir. Yani teknik olarak zamanda ileri yolculuk etmiş olacaksınız.

Kara delikler nasıl yok olurlar? Kara delikler de her başlangıcı olan cisim gibi yok olacaklardır. 1974 yılında İngiliz fizikçi Stephen Hawking kara deliklerin ısı radyasyonu (Hawking radiation) yayarak enerji kaybettiklerini bulmuştur. Bu keşfin kabulü çok uzun zaman alsa da günümüzde bu teori kanıtlanmıştır. Bu teoreme göre mikro kara delikler daha büyük kara deliklere göre daha yayıcı oluyorlar, bunun nedeni yine kütle çekim kuvvetidir. Büyük kütleli bir kara delik, küçük kütleli bir kara deliğe göre daha fazla çekim gücüne sahiptir ve daha az Hawking radyasyonu yayar, dolayısıyla daha yavaş buharlaşır.

Önceki İçerik
Sonraki İçerik

5 Yorum

Subscribe
Bildir
guest
5 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
Arıcılık Malzemeleri

Yeni Yazılar

Mühendislik Maaşları

Bunları Gördünüz mü?