Akım transformatörleri nedir ve neden kullanılmaktadır?

FederalElektrik

Alçak Gerilim Şalt Ürünleri Üreticisi
MB Üyesi
Kayıt
29 Temmuz 2019
Mesajlar
22
Tepkiler
3
Yaş
29
Meslek
Alçak Gerilim Şalt Ürünleri Üreticisi
Üniv
Sakarya Üniversitesi
Merhabalar,
Elektrik üzerine yazılar yazarak alan ile ilgilenen insanları bilgilendirmek amacıyla teknik yazı dizileri tekrar sizlerle.

Yazı: Akım transformatörleri nedir ve neden kullanılmaktadır?

akim-transformatorleri-nedir.png



Akım transformatörleri nedir?
Enerji hatlarından ve elektrik devrelerinden geçen akımı, ölçü aletlerinin, sayaçların, rölelerin ve benzer teknikle çalışan diğer aygıtların zarar görmeden ölçebileceği seviyeye indiren ve bu cihazları yüksek akımlara karşı izole eden devre elemanlarına akım transformatörleri denmektedir.

Akım transformatörleri neden kullanılmaktadır?
Hattan geçen akımın direkt olarak ölçü aletleri ile ölçülmesi belirli bir amper seviyesinden sonra pek mümkün olmamaktadır. Akım transformatörleri genel olarak ölçme ve koruma işlemlerinde kullanılmaktadır. Ölçüm işlemlerinde kullanılan akım transformatörlerinin doyma katsayısı (sekonder anma akımının en fazla 5 katı) genellikle Fs ≤ 5 olarak beyan edilir. Bunun sebebi ise devrede oluşabilecek yüksek kısa devre akımlarından ölçü aletlerinin zarar görmemesi ve transformatörün primer/sekonder anma akımının 5 katında doyuma ulaşmasıdır. Koruma devrelerinde kullanılan akım transformatörlerinin ise doyma katsayısı (sekonder anma akımının en az 10 katı) n>10 olarak ifade edilir. Koruma devrelerinde röleler arıza durumlarında çalıştıkları için anma akımlarının 10 katına kadar arıza akımını algılamalıdır. Bu sebepten dolayı bu devrelerde kullanılan akım transformatörlerinin sekonder anma akımının 10 katına kadar olan akımları primer akımı ile doğru orantılı olarak ölçü aletine iletmesi yani doyuma gitmemesi istenmektedir. Yüksek akım değerlerinde akım transformatörü kullanmak istemeyen bir kullanıcının akım değerlerini ölçmek için büyük boyutlu ölçü aletlerine ve koruma rölelerine ihtiyacı olacaktır. Böyle bir durum hem yüksek maliyetli hem de tehlikeli olacaktır. Ölçü aletleri sahip olduğu donanımsal özelliklere bağlı olarak belirli bir amper değerine kadar direkt olarak ölçüm yapılacak devreye bağlanabilmektedir. Daha yüksek akım değerleri için ölçü aletlerinden önce akım trafosu devreye bağlanarak ölçü aleti bu yüksek akım değerinden yalıtılmaktadır. Böylece yüksek akım değerlerinde ölçüm yapılabilmektedir.

Aşağıdaki şemada, akım transformatörü bağlantısı görülmektedir. Ölçülmek istenen devreye ait bir faz kablosu ya da barası, akım transformatörünün penceresinden P1àP2 akım yönü olacak şekilde geçirilir. Ölçü aletinin faz ve nötr terminallerine, akım transformatörünün sekonder uçları bağlanmaktadır. Akım yönü P1àP2 olacağından aktif uç S1 olacaktır ve bu sekonder ucu ölçü aletinin faz terminaline bağlanır. S2 ucu ise ölçü aletinin nötr terminaline bağlanmaktadır. Ölçü aletinin akım çevirme oranı set edilir ve ölçülmek istenen devreye enerji verilir. Akım transformatörleri tek fazlı olarak üretilmektedir.

Federal Akım Transformatörleri 30A – 4000 A anma akım aralığında baralı ve pencereli (barasız) seçenekleri ile kullanıcılara sunulmuştur. Kullanıcı ihtiyacına göre farklı amperlerde 2,5 VA – 40 VA anma güç aralığında 0.2, 0.2s, 0.5, 0.5s hata sınıflarını sağlamaktadır. Kullanıcı talebine göre 1,3 ve 5 hata sınıflarında özel üretim yapılabilmektedir. Federal Akım Transformatörlerinde sekonder akımı standart olarak 5A olup, kullanıcı talebine sekonder akımı 1A olarak üretilmektedir. Ölçü akım transformatörlerinde güvenlik katsayısı (doyma katsayısı) Fs<5 olarak beyan edilir. Akım transformatörleri 30x10mm … 125x58mm bara boyutlarına ve Ø31 … Ø125 kablo çaplarına uygun olarak üretilmektedir.


Ürün kataloğumuzu inceleyin;
Linki görmek için izniniz yoktur Giriş yap veya kayıt ol.


Aklınıza gelebilecek tüm soruları sorabilirsiniz. Cevaplandırmak konusunda memnun oluruz.

Saygılarımızla;
Federal Elektrik
 

markup

MB Üyesi
Kayıt
21 Şubat 2016
Mesajlar
225
Tepkiler
44
Yaş
33
Meslek
Endüstri mühendisi
Üniv
Gazi Üniversitesi
Akım trafoları temel olarak ölçüm amacıyla kullanılırlar. Akım trafosu kullanılmazsa yüksek akım değerlerini ölçmek için büyük boyutlu ölçü aletlerinin kullanılması, daha büyük boyutlu koruma rölelerinin imal edilmesi gerekir. Bu hem yüksek maliyetli hem de son derece tehlikeli bir seçimdir.
 
Yukarı Alt