Aktif güç, Reaktif güç ve Kompanzasyon kavramı

[Atakan Akbulut]

Merhaba arkadaşlar,

Günümüzün vazgeçilmezi olan elektrik enerjisi Tüm dünyada en çok kullanılan enerji türlerinden biridir. Elektriği kullanırken nasıl kullandığımız da çok önemlidir. Normal kullandığımız ev elektriği dışında Ağır sanayi ortamlarında elektriği çok farklı şekilde kullanmaktayız.

AKTİF GÜÇ (P)
Aktif güç olarak tanımladığımız güç direnç (resistans) olarak nitelendirdiğimiz güçtür. Birimi olarak Watt'dır.

REAKTİF GÜÇ (Q)
En çok merak edilen konulardan birisidir. Reaktif güç olarak nitelendirdiğimiz şey Endüktif yüklü elemanların Devreden çektiği ve geri kaynağa(Trafo , elektrik hattı vb) ilettiği olaya denmektedir. Açık bir şekilde örnek verirsek ; Asenkron motorların çalışması için kaynaktan çektiği ve geri devreye verdiği güçtür. Asenkron motoru endüktif yük olarak düşünebiliriz. Birimi olarak KVAR'dır

Zararları ise Kaynağa verilen geri güç Elektrik hattında aşırı yüklenmeye sebep olmakta ve civarı elektrik kullanıcısı kişilerin elektriği verimli olarak kullanamaması gibi birçok problemlere sebep olmaktadır.

KOMPANZASYON
Devredeki gerilim ve akım arasındaki gecikmenin en iyi duruma getirilerek Devredeki reaktif gücü sıfıra yaklaştırmaya çalışmaktır. Bunun için devreye Kompanzasyon kondansatörleri eklenir. Bu kondansatörler güç faktörü cos(fi) göre seçilmektedir. Kompanzasyon işlemi yapılırken eğer fazla kondansatör kullanılırsa bu durumda Aşırı kompanze durumu çıkmaktadır. Her iki durumda da Cezaya girme olayı vardır. Bu durumda da kapasitif güç fazla olduğundan kondansatör devreden çıkarılarak endüktif güç devreye sokulabilir.

Aşağıda kompanzasyon olayı