Toprağın saman ve suyla karıştırıldıktan sonra tahta kalıplara dökülüp güneşte kurutulmaya bırakılması sonucu ortaya çıkan eski tip tuğla da denilebilecek parçalara kerpiç adı verilir. Ayrıca yeryüzünde insanoğlunun kullandığı ilk yapı malzemesi olma özelliği vardır. Eski çağlarda çok fazla kullanılmış olan kerpiç günümüzde eski popülerliğini yitirmiş olmasına rağmen Anadolu’nun bazı yörelerinde hala kullanılmaya devam edilmektedir. Genel kültür olması açısından, kerpiç kullanım alanları, duvar inşa ediş şekli ve eskiden günümüze yansıması bu yazıda değerlendirilecektir.
Kerpiç Kullanım Alanları:
Eski dönemlerde tüm yapılarda kullanılan kerpiç günümüzde genel olarak hayvan barınakları için kullanılmaktadır. Maliyet olarak ucuz olması ve imalatının kolay olması köylerde kerpiç kullanımının en büyük sebeplerindendir. Her türlü duvar örme işlerinde kerpiç kullanımı yapılmaktadır.
Kerpiç Duvarlar:
Kerpiç duvar örmek için de son derece sağlam bir taş veya beton temel üzerine inşa edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Çünkü kerpicin temel maddesi topraktır ve toprak olduğu için su alması engellenmelidir. Aksi takdirde yapısı bozulup, yumuşayıp yıkılma tehlikesi vardır. Su alma veya olumsuz hava koşullarından etkilenme tehlikesi atlatıldığında geriye duvarı örmesi kalmaktadır. Duvar örme işlemi klasik tuğla duvar mantığına benzer fakat burada ara malzeme olarak çimento yerine yine toprak su karışımlı çamur kullanılmaktadır. Kullanılan bu çamurun birleşim miktarları çok iyi ayarlanmalıdır. Aksi takdirde iyi bir yapışma sağlanamaz ve duvarın mukavemeti tehlikeye girecektir.
Neden Kerpiç Kullanılır:
Kerpicin mükemmele yakın bir izolasyon yeteneği vardır. Bu özelliğinden dolayı birçok köy halkı yıllar geçmesine rağmen kerpiç duvarlardan vazgeçmemiştir. Özellikle kış aylarında evlerin sıcak olmasının temel sebebi kerpicin olağanüstü izolasyon yeteneğidir.
Günümüzde Kerpiç Kullanımı:
Eski çağlardan günümüze kadar gelmeyi başarmış olan kerpiç beklenildiği gibi yeni dönemlerde yerini betonarme yapılara bırakmıştır. Fakat bahsedildiği gibi yine de Anadolu’nun pek çok köyünde bu malzemenin kullanımı özellikle hayvan barınakları için devam etmektedir.