Takvimler 5 Ocak 1972 yılını gösterdiğinde, Amerikan Başkanı Richard Nixon uzay mekiği olarak adlandırılan, insan ve yük taşımacılığına uygun, tekrar kullanıma sahip olan uzay araçlarının tasarlanması ve geliştirilmesi için 5 milyar 500 milyon değerindeki yasa tasarısını imzaladı. Hedeflenen uzay mekiklerinin amacı, Dünya yörüngesinde bilimsel veriler toplamak olarak belirlendi. İmzalanan tasarıdan yaklaşık 9 yıl sonra üretilen uzay mekikleri, hedeflenen amacın çok daha fazlasını NASA’ya sunarak, uzay ve havacılık sektörüne önemli ölçüde katkı sağladı.
Challenger uzay mekiği programı zamanla ilerlemeye devam ediyordu. NASA 25.Uzay mekiği programına kadar gelmişti ancak kamuoyunun ilgisi ve desteğini kaybediyordu. Kamuoyunun ilgisini arttırmak için NASA, Challenger uzay mekiğiyle ilk defa bir sivili yörüngeye göndereceğini kamuoyuna açıkladı. Yapılan açıklamadan sonra tekrardan dikkatler uzay mekiği programına yöneldi.
Michael J. Smith, Richard Scobee, Ronald McNair, Ellison Onizuka, Judith Resnik, Gregory Jarvis ve Christa McAuliffe 25. uzay programı kapsamındaki, Challenger uzay mekiği için mürettebat olarak seçildiler. Mürettebat içerisinde önemli olan Christa uzaya çıkacak olan ilk sivildi, 37 yaşında bir öğretmen olan Christa belirli bir süre program kapsamında eğitim alırken aynı zamanda halk tarafından çok sevilen bir insan oldu.
28 Ocak 1986 tarihinde Amerikan halkının çoğunluğu TV ekranlarında veya fırlatma rampasının yakınlarında beklemekteydiler. Adeta nefesler tutulmuştu, tüm dünyanın gözü Challenger’ın üzerindeydi. 6 astronot ve Christa büyük bir mutluluk ve heyecanla Challenger’ın içine doğru yola koyuldular. Herkes büyük coşku ve heyecan ile onları kutluyor ve selamlıyordu. Bütün onaylar alındıktan ve geri sayım yapıldıktan sonra Challenger havalanmıştı, her şeyin mükemmel ve kusursuz gitmesine rağmen Challenger fırlatmadan tam 73 saniye sonra havada infilak etti ve mürettebatın tümü hayatını kaybetti.
Challenger Neden Patladı?
Hükümet tarafından, yaşanan kazanın nedeni ve sorumlularının bulunması için bir komisyon kuruldu. Komisyonun yaptığı araştırmalara göre fırlatma saat sabah 9.30 da yapılması gerekirken fırlatma rampasında oluşan soğuk hava ve buz sarkaçlarından ötürü 2 saat ertelendi. Challenger, itici roketleri birbirine bağlayan 4 adet bölümden oluşmaktadır. Her bölümün bağlantı noktalarında oring adı verilen birer çift kauçuk conta ateşleme sırasında esneyerek katı yakıtın dışarı kaçmasını ve bir facianın oluşmasını engellemektedir. Lakin NASA’nın ihmalkârlığından ve o gün ki soğuk havadan dolayı ateşleme sırasında oringler yeteri kadar esneyemedi, sol itici roketten çıkan alev dış tanka püskürdü ve dış tank ile olan bağlantı tamamen koptu.
Sol itici roket koptuktan sonra tamamen bağımsız hale geldi ve tankın ucuna çarptı. Çarpmanın etkisi ile yakıt tankındaki 2 milyon litre yakıt bir anda alev alarak Challenger’ın patlamasına neden oldu. Hükümetin kurduğu komisyon, patlamanın tamamen bu nedenlerden ötürü olduğunu bildirdi. Diğer bilim insanları ve Yazar Jım Chiles eğer oringler komisyonun dediği gibi esnemeseydi patlama, fırlatmadan 73 saniye sonra değil, ateşlenme anında olacağını söylediler. Jım Chilesin sözleri göz önüne alınarak facianın nedenleri tekrardan araştırıldı.
Peki Challenger neden 73 saniye sonra patladı? Fırlatma anında çekim yapan bir vatandaşın çektiği görüntüler incelendiğinde, ateşleme anında Challenger’ın sol itici roketinde kısa süreliğine siyah bir duman belirdiği anlaşıldı. Keşfedilen bu yeni bilgide, Challenger’ın sol itici roketin bağlantı noktasındaki oringte gerçekten bir açık olduğu ve daha sonra katı yakıtdan dolayı oluşan cüruf ile tekrardan kapandığı ortaya çıktı. Yaklaşık fırlatılışının 70. saniyelerinde Challenger’ın büyük bir rüzgâr darbesi yemesinden dolayı oluşan cüruf yerinden oynamış ve boşluğun tekrar oluşmasına neden olmuştur.
Patlamanın kalkış anında olmayıp 73. Saniyede gerçekleşmesinin nedeni de cüruflardan dolayıdır. Gün yüzüne çıkan sonuçları değerlendiren kurul, facianın sorumlusu olarak soğuk havayı ve yöneticilerin ihmalkâr kararlarını buldu. Challenger’ın itici roketlerini yapmakta görevli olan Morton Thiokol firması ölen astronotların ailelerine 4,6 milyon dolar ödedi ve program 3 yıllığına ertelendi.