Ana SayfaKimdir?Mary Somerville Kimdir

Mary Somerville Kimdir

Mary Somerville 1780 ile 1872 yılları arasında yaşamış ingiliz kadın matematikçidir. Henüz bir matematikçi günümüzde ismini bile bilmese de o İngiliz matematiğinin mücadele ve direniş sembolü olmuştur. Babası İngiliz deniz subayı, annesi ise çok bir ev kadınıydı. Yedi kardeş olmasına rağmen üç kardeşini çok küçük yaşlarda kaybetmiştir. Hayattaki iki erkek kardeşi ailenin tüm olanaklarını kullanarak iyi eğitim aldılar. Ama, kızların eğitim alması o dönemin İngiltere’sinde lüks olarak görülürdü. Dolayısıyla, Mary Somerville okula gidemedi. Okumayı annesinden öğrendi. Gerekli değil diye, annesi Mary’ye yazmayı öğretmedi.

mary somerville kimdir

10 yaşına geldiğinde Edinbourg yakınlarında yatılı bir kız okuluna gönderildi. Fakat yatılı okulda eğitmenlerinden şiddet gördüğü gerekçesi ile 1 yıl sonra okuldan ayrıldı. Eve dönüp eline geçen tüm kitapları okudu. Fakat çok kitap okuması ailesini rahatsız ediyordu. O dönemde kadın dediğin ev işlerine yardım ederdi. Mary Somerville ise odasından çıkmıyor sürekli kitaplar okuyordu. Ailesi kitap okumasına daha fazla dayanamayıp onu el işleri ve yün örmeyi öğreten bir okula gönderdi. Halbuki Marry’nin aklı Latince öğrenmekteydi. Neyse ki amcası ona gizlice Latince öğretti. Fakat ailesinin latince öğrendiğini anlamaması adına el işlerini de bir yandan öğrenmeye çalışıyordu. Boş zamanlarında ise piyano çalıyor ve resim yapmasını öğreniyordu. İşte matematikle ilk tanışma anı Alexsander Nasmyt adlı resim hocasından aldığı resim dersleri bazen boş zamanlarında onunla resim ve matematik arasındaki ilişkiyi anlatmasıyla başlamıştır.

Alexander Nasmyth’in bir başka öğrenciye anlatılırken, Öklid’in öğretilerinin resimde perspektif kavramının temeli olduğunu, hatta bu buluşların astronomi ve diğer bilimlerin de temeli olduğunu duydu. Öklid’in Elements kitabını çalışmaya başladı. Erkek kardeşlerine tutulan öğretmenlerin de yardımıyla Öklid’i öğrendi. Ailesi Mary’nin kendini matematiğe vermesinden kaygılandılar. Çünkü, matematik gibi soyut bir konunun Mary’nin kadın kişiliğine zarar vereceğini düşündüler.

mary somerville hayatı

Yirmi dört yaşına geldiğinde, Mary anne tarafından akrabası bir deniz subayı olan Samuel Greig ile evlendirildi. Eşi de Mary’nin öğrenme arzularını anlamsız buluyordu. Kendi anlatımıyla, eşi “kadınların kapasitesini küçümseyen, bilim hakkında ne bilgisi ne de ilgisi olan biriydi.”

Evlendikten üç yıl sonra eşi öldü. İki çocuğu ile beraber Mary Greig Edinbourg’a taşındı. Artık, öğrenmekte ve çalışmakta özgürdü. Edinbourg Üniversitesi’nde felsefe profesörü olan John Playfair’in yardımlarını gördü. Playfair’in eski öğrencilerinden matematik profesörü William Wallece ile matematik çalışmaya başladı. İlk ödülünü 1811 yılında bir matematik problemine bulduğu çözümle aldı. Daha fazla çalışmaya başladı. Newton’un “Principia” ve Laplace’ın “Mechanique Céleste” kitaplarını okuyup öğrendi.

Teyzesinin oğlu William Somerville ile otuz bir yaşına bastığı 1811 yılında evlendi. Yeni eşi hastane müfettişiydi. Mary’nin matematik çalışmasına ve yeni şeyler öğrenmesine olumlu bakan biriydi. Her şey yolunda giderken, ilk eşinden olan büyük oğlu dokuz yaşında öldü. Hemen ardından, yeni evliliğinden olan tek oğlu öldü. Mary Somerville psikolojik olarak zor bir döneme girdi. Olumsuz ruh hali çalışmalarını da etkiledi.

Mary Somerville kadının da toplumda her alanda erkekler kadar başarılı olabileceğini gösteren ilk örneklerdendir. Toplumun ön yargılarını sorgulamıyormuş gibi görünüp aslında tüm antika ön yargılarla mücadele edebilmeyi başarabilmiştir.

Mushab Bedirhan Andız
Mushab Bedirhan Andız
Matematik Araştırmacısı ve Yazar

2 Yorum

Subscribe
Bildir
guest
2 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
Arıcılık Malzemeleri

Yeni Yazılar

Mühendislik Maaşları

Bunları Gördünüz mü?