Şu zamanda yazı yazmak zor olsa da, bir şekilde bu yazı yazma zorunluluğu hissettim. Bu yazımızda sizlere iş sağlığı ve güvenliği hakkında yazı yazacağım, bunun yanı sıra avruda iş sağlığı ve güvenliği nasıl oluyor konularını anlatacağım. Son yaşadığımız Soma Olayında her kafadan bir ses çıkıyor, bileni bilmeyeni işçisi memuru herkes sanki maden uzmanı olarak konuşuyor. Bilmediğim konularda konuşmayı sevmediğim için uzman arkadaşlardan yardım alarak iş güvenliği nedir sorusuna yanıt bulmaya çalıştım fakat kimse tam olarak net bir şey söyleyemiyor. Sonra düşündüm iş güvenliği uzmanı nasıl olunur diyerek, onu araştırdım.
Mühendis, Mimar, Teknik Öğretmen, Fen veya Fen-Edebiyat Fakültelerinin, Fizik veya Kimya İş Sağlığı ve Güvenliği Okullarından birini 4 yıllık olarak tamamlamak gerektiğini resmi gazetede söylüyor.
Ayrıca bu eğitimleri Üniversitelerden aldığımızı da söylemekte sakınca görmüyorum. Fiyatına gelince bu yıl için C sınıfı İş güvenliği uzmanı belgesi için 2.000 TL ödeme yapıyorsunuz sonra da ilgili eğitimi alıp sınava giriyorsunuz geçince de C sınıfı iş güvenliği uzmanı oluyorsunuz.
Devlet in bu konudaki sınav sistemi de bilindik sınav sistemi şeklinde, En tehlikeli sınıf ise, A grubu uzmanlar, Madenler Mermer ocakları v.b. denetimleri yapılıyor.
Şimdi düşünün ki, Bir inşaat yaparken iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile çalışmak zorundasınız. O gelince baretler kasklar çelik burunlu ayakkabılar giyiliyor, bunu gören kişi tamam uygundur diyor. Sonra inşaat sahibi kişi hemen geliyor. Kirletmeden çıkarın ayakkabıları geri götüreceğim satılan dükkana diyor. Merak ettim sordum neden aldın neden geri götürüyorsun. Bir çift çelik burunlu bot 90 Tl imiş. 1 Baret de ışıksız 30 Tl imiş. Peki dedim Halatlar kayışlar onları da mı götüreceksiniz. Asıl onlar çok para imiş. Bir işçinin malzemesi yaklaşık 280 Tl tutuyormuş buna işçi tulumu hariç diyor. Daha da ilginç olan da. İş güvenlik uzmanlarının biz inşaata geliyoruz deyip 2 saat sonra orada oluruz demeleri. Demek ki sistem de şöyle bir aksaklık var. Denetim mekanizması tam olarak görevini ifa edemiyor.
Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Nasıl Yapılır?
Avrupada iş sağlığı ve güvenliği nasıl yapılır merak edip biraz araştırdım. Avrupa da Bırakın Mermer ocaklarını, inşaatları, bir çiftlik bildiğimiz keçilerin koyunların ineklerin olduğu tarım ürünlerinin yetiştirildiği bir çiftlik için inceledim. İş güvenlik uzmanları Avrupa da ekip olarak çalışıyorlar, yani bir eyalet yani bölgede belli adet çiftliği denetleme yetkileri var. Ceza kesebiliyorlar, gerekirse çiftliği kapatabiliyorlar. İşin tuhafı da bunların ödemelerini o ceza kestikleri yerler yapıyor. Bu iş güvenliği uzmanları alt bölümlere ayrılıyorlar. Mesela çiftliğinde Ahıra ek bina mı yapacaksın. İnşaat mühendisi ile koordineli çalışmak zorundasın ve işin başından ayrılmıyor. Usta ya yahu şuraya da bir teras çıkalım diyemiyorsun. İneklerine kafadan yem veremiyorsun. Çiftlik de ürettiğin sütten 10 lt komşuya veremiyorsun, bu da denetlenip neden bu süt eksik çıktı diyorlar. Yani çiftlik senin ama sözün geçmiyor. Bizdeki gibi 1800 kişi çalıştırıp kanuna göre 18 iş güvenlik uzmanı bulundurman gerekirken 13 uzman bulunduramıyorsun üstelik onlar da farklı ikametgahlarda bulunuyorlar. Belki üretimi hiç görmemişler belki hiç uğramamışlar bile…
Türkiyede iş güvenliği ne yazık ki çok kötü boyutlarda.
Acılı günümüzde sözü fazla uzatmak istemiyorum, fakat Yurt dışında kanunlar herkes için var, ve konulan kanunlar uygulanıyor.
Lütfen sizlerinde bu konuda tecrübeleriniz var ise yorum kısmından bizim ile paylaşınız.
Saygılarımla.