Kevlar Nedir

Bu yazımda devrim niteliği taşıyan bir malzemeyi size anlatmaya çalışacağım. Bilindiği gibi maddeleri esnek yapma isteği, bir yandan o maddenin güçsüz olmasına sebep olabilir. Ancak maddeleri güçlü yapmak için onları sert yapmak gereklidir. Bu yüzden bu konuda da belirli hilelerle birlikte yapıda istenen güç ve esneklik elde edilmiş olur. Peki bu hile ne olabilir? Basit bir ifadeyle sert bir malzemeyi yeterince inceltirsek esnek bir hal aldırabiliriz. Böylece istediğimiz yapıyı da elde etmiş oluruz.

Kevlar ilk olarak 1965 yılında kimyager Stephanie Kwolek tarafından lastiklerin içindeki çelik tellerin yerine icat edilmişti. Ancak bu kadar güçlü bir malzeme, potansiyelini sadece lastikte harcamamalıydı. Çünkü Kevlar özelliği gereği yüksek çekme mukavemetine ve yüksek esneklik modülüne sahipti. Kesilmeye, çizilmeye, aşınmaya ve sürtünmeye karşı dayanımı gayet iyiydi.

Birçok uygulama alanında denenmek üzere araştırmalar başlatılmıştı. Malzemenin özellikleri o kadar çok caziptiki bir çok yerde kullanılmaya başlandı. Üst düzey yarış arabalarının yakıt depolarında, tank zırhlarında, otomotiv hortumlarında, uçak kanatlarında, yamaç paraşütü iplerinin yapımında, gemi halatlarında kullanılmaya başlandı.

kevlar kullanım alanları

Yukarıda saydığım kullanım alanları daha çok mekanizmasal durumlardı. Şimdi birde direk insan üstünde kullanılan durumları ele alalım.

İnsan emniyeti için kullanılmak üzere bir dizi çalışma başlatılmıştı. Kurşun geçirmez yelekler… Bu yelekler öyle bir şekilde dizayn edilmeliydi ki herhangi bir darbede o yeleği giyen kişi zarar görmemeliydi. İnce eleyip sık dokumak aslında… Çalışanlar bunun için doğadan yani örümcek ağlarından ders aldılar. Muazzam bir diziliş içinde olan bu örümcek ağları, bilim insanlarına büyük bir fikir vermekteydi.

kevlar çelik yelek

Ardından motosiklet montlarında, eldivenlerde, yanmayan koruyucu giysi yapımında gibi başka durumlarda da kullanılmaya başlandı.

yanmayan kevlar pantolon

Kevlar gerçekte çok sertken lif haline getirildiğinde çok esnek bir hal almaktadır ve böylece gücünü istediğimiz şekilde diğer malzemelere kıyasla kullanabiliyoruz. Öyle ki çeliğe göre 5 ila 10 kat arasında daha fazla güçlüdür. Ancak detaya inecek olursak dayanım/ağırlık oranında Kevlar öndeyken, dayanım/hacim oranında da çelik öndedir.

Kevların en büyük dezavantajlarına değinecek olursak eğer, güneşe maruz kaldığında belli oranda mukavemet kaybına uğramaktadır. Sakın ola ki çamaşır suyu ile yıkanmamalıdır. Dikkat etmemiz gereken diğer konu ise Kevların bükme, katlama gibi işlemlerde zarar görüyor olmasıdır.

Mevcut piyasada en çok kullanılan 3 çeşit Kevlar lifi vardır. Kevlar 29 lifi, Kevlar 49 lifi ve Kevlar 149 lifi. Her bir Kevlar lifi ayrı görevler için kullanılmaktadır. Örneğin Kevlar 29 lifi için; zırh malzemeleri, halatlar, kablolar yerine kullanılırken, Kevlar 49 lifi; denizcilik ve otomotiv uygulamalarında kullanılmaktadır. Kevlar 149 lifi ise daha çok havacılık ve uzay uygulamalarında kullanılmaktadır.

Erkut Özbaş
Erkut Özbaş
Merhaba... Ben Erkut Özbaş. Uludağ Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünden mezunum. Özel bir şirkette AR-GE mühendisiyim. Çeşitli önemli projelerde (TOGG - araç iç dizayn çalışması, BMC - Tulga projesi, MPT 55 Milli Piyade Tüfeği tasarım ve prototip çalışması, Mercedes - Far montaj çalışması, Türk Traktör - Çamurluk, Gösterge Paneli v.b.) etkin şekilde görev almış ve almaya devam eden, bunların yanında da bilgi-birikimini paylaşmayı çokça seven insanım.

4 Yorum

Subscribe
Bildir
guest
4 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments
Arıcılık Malzemeleri

Yeni Yazılar

Mühendislik Maaşları

Bunları Gördünüz mü?